معنی رخ نهادن - جستجوی لغت در جدول جو

رخ نهادن

لغت نامه دهخدا

رگ نهادن

کنایه از تسلیم شدن، گردن نهادن، فروتنی کردن، فرمان بردن

فرهنگ فارسی عمید

رو نهادن

توجه کردن به کسی یا چیزی، رفتن به سوی کسی یا چیزی

فرهنگ فارسی عمید

فرو نهادن

پایین نهادن، پایین آوردن، کنایه از دراز کردن، کنایه از ایجاد کردن، کنایه از بیان کردن

فرهنگ فارسی عمید

دل نهادن

کنایه از به کسی یا چیزی دل بستن، دل بستگی پیدا کردن، به کسی یا چیزی علاقه مند شدن

فرهنگ فارسی عمید

پی نهادن

پا گذاشتن، قدم گذاشتن، بنا کردن

فرهنگ فارسی عمید

فرا نهادن

نهادن، گذاشتن، در میان گذاشتن

فرهنگ فارسی عمید

نرخ نهادن

(عَ کَ دَ)

معین کردن حکومت قیمت و بهای چیزی را. (ناظم الاطباء). تسعیر. (دهار) (تاج المصادر بیهقی). اسعار. تقویم:
خاشاک و خار قیمت درّ و گهر گرفت
آنجا که تیغ غمزۀ او نرخ جان نهاد.
ثنائی (از آنندراج)

لغت نامه دهخدا

تخم نهادن

(سُ تَ)

تخم کردن. تخم گذاشتن جانوران اعم از ماکیان و جز آن:
خود هیچ کرم بید شنیده ست هیچکس
کو تار بست و تخم نهاد و حصار کرد.
خاقانی (دیوان چ سجادی ص 152)

لغت نامه دهخدا

پا نهادن

(نُ)

پا نهادن در کاری، آغاز آن کردن

لغت نامه دهخدا

خره نهادن

(بَ فَ تَ)

برهم نهادن و ردیف کردن چیزی چون آجر و خشت و چوب

لغت نامه دهخدا

پس نهادن

(وَ)

ذخیره کردن. اندوخته کردن. پس اندازه کردن. یخنی نهادن

لغت نامه دهخدا

تر نهادن

(غُرْ ری دَ)

آغشتن و خیسانیدن. (ناظم الاطباء). آغوندن. خیساندن. خیس کردن. نقوع. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا) : نقع الدواء فی الماء، تر نهاد دوا را در آب. (منتهی الارب)

لغت نامه دهخدا

رخت نهادن

(تَ کَ دَ)

رخت افکندن. اقامت گزیدن. بار انداختن. (یادداشت مؤلف) :
سکندر بر آن بیشه بنهاد رخت
که آب روان بود و چندی درخت.
فردوسی.
رخت تمنای دل بر در عشاق نه
تخت شهنشاه عشق بر سر آفاق نه.
خاقانی.
هر جا که عدل سایه کند رخت دین بنه
کاین سایبان ز طوبی اخضر نکوتر است.
خاقانی.
روز تا روز شاه فرخ بخت
در سرای دگر نهادی رخت.
نظامی.
گو فتح مزن که خیمه می باید کند
گو رخت منه که بار می باید بست.
سعدی.
- رخت بر خرنهادن، براه افتادن. رحلت کردن. سفر کردن. راهی شدن. (یادداشت مؤلف) : چون حبشی شب پای از در درنهاد و رومی روز رخت بر خر. (مقامات حمیدی).
رخ به راه آر و رخت بر خر نه
پای بردار و جای بر در نه.
اوحدی.
- رخت بر گاو نهادن یا برنهادن، کنایه از کوچ کردن و از جایی رفتن:
شد چو شیر خدای حرزنویس
رخت بر گاو می نهد ابلیس.
سنایی.
چرخ چون دید بازوی پیرش
رخت بر گاو می نهد شیرش.
سنایی.
بر گاو برنهد رخت استاد ساحران را
هر گه که برنشیند بر ابلق سحرگه.
سنایی.
شیر فلک به گاو زمین رخت برنهد
گربر فلک نظر به معادا برافکند.
خاقانی.
- رخت سفر نهادن در جایی، اقامت کردن در آنجا. از سفر بازآمدن. (از مجموعۀ مترادفات ص 31).
- رخت کسی را بر خر نهادن، او را روانه ساختن. وی را عازم ساختن:
دیری است تا هم از تک اسب و ز گرد راه
رخت مسیحیان همه بر خر نهاده ای.
ظهیر فاریابی.
- رخت کسی یا چیزی را به (بر) راه نهادن، آن را روانه کردن. وی را رها کردن:
طمع را رخت بر ره نه چو سیلی در گذر یابی
هوس را گردنی برکش چو تیغی بر فسان بینی.
واله هروی.
- رخت نهادن بر شتر، آمادۀ حرکت گشتن. مهیای کوچ شدن. حرکت آغازیدن:
ساربان رخت منه برشتر و بار مبند
که از این مرحله بیچاره اسیری چندند.
سعدی.
- رخت نهادن در جایی، کنایه از قرار گرفتن و اقامت کردن است. (از آنندراج) ، مردن. (یادداشت مؤلف).
- رخت به (بر) صحرا نهادن، موت. (مجموعۀ مترادفات ص 325). کنایه از مردن:
شنیدستم که محمود جوانبخت
چو وقت آمد که بر صحرا نهد رخت.
امیرخسرو دهلوی.
- ، هلاک کردن. کشتن. به کشتن دادن:
مملکتش رخت به صحرا نهاد
تخت برین تختۀ مینا نهاد.
نظامی

لغت نامه دهخدا

رو نهادن

(تَمْ شُ دَ)

روگذاشتن. قرار دادن چهره روی چیزی. گذاشتن رخسار، رو کردن. روی آوردن. متوجه شدن و به سویی عزیمت کردن. به سویی حرکت کردن: کسری پسر سالار بود... هرکجا رو نهادی کس نیارستی پیش او ایستادن. (قصص الانبیاء ص 225).
بگفت و درآمد کک کوهزاد
چو نر اژدها سوی او رو نهاد.
(کک کوهزاد).
سوی هندستان اصلی رو نهاد
بعد شدت از فرج دل گشته شاد.
مولوی.
هرکه دارد حسن خود را بر مراد
صد قضای بد سوی او رو نهاد.
مولوی.
بوسه دادندی بدان نام شریف
رو نهادندی بدان وصف لطیف.
مولوی.
زنجیردر گردن شیخ کرده رو بشهر نهادند.
(گلستان).
رجوع به روی نهادن شود

لغت نامه دهخدا

رگ نهادن

(تَ وَ کَ دَ)

کنایه از فرمان بردن و گردن نهادن:
چون بداند که مرا دولت تو کرد قبول
بنهد رگ بهمه چیز که من خواهم راست.
مسعودسعد

لغت نامه دهخدا

روی نهادن

توجه کردن، واقع شدن

فرهنگ لغت هوشیار

تن نهادن

دل نهادن، تن دادن

فرهنگ لغت هوشیار

دورخ نهادن

مات دورخی کردن زیرا چون بمقابله شاه حریف هر دو رخ نهدا گشت دهند ضرورتا حریف را مات کنند

فرهنگ لغت هوشیار

رخت نهادن

بار انداختن، اقامت گزیدن

فرهنگ لغت هوشیار

رو نهادن

رفتن توجه کردن به جایی

فرهنگ لغت هوشیار

گرو نهادن

چیزی را بعنوان رهن نزد کسی گذاشتن: گفت همره را: گرو نه پیش من ورنه قربانی تو اندر کیش من (مثنوی)

فرهنگ لغت هوشیار

فرو نهادن

پایین نهادن چیزی را، پایین آوردن، معزول کردن، مواضعه کردن یا فرونهادن و برداشتن مطلبی. آن را به میان آوردن و زیر و بالا کردن: و اما بهیچ حال روی ندارد که با وی از حدیث رفتن فرو نهد و بر دارد

فرهنگ لغت هوشیار

فرق نهادن

اختلاف نهادن تشخیص دادن امتیاز دادن

فرهنگ لغت هوشیار

فرس نهادن

اسپ نهادن از اسپ به زیر آمدن شکست خوردن مغلوب شدن عاجز آمدن

فرهنگ لغت هوشیار

پا نهادن

قدم گذاشتن عازم شدن، آغاز کردن

فرهنگ لغت هوشیار

دل نهادن

دلبستگی یافتن، رغبت پیدا کردن، دل بستن

فرهنگ لغت هوشیار

پس نهادن

ذخیره کردن پس انداز کردن اندوخته کردن

فرهنگ لغت هوشیار

پر نهادن

عاجز آمدن پر افکندن، بیرون کردن کسی را از جایی آواره کردن دفع نمودن، از سر خود بلطایف الحیل دور کردن

فرهنگ لغت هوشیار

پی نهادن

قدم گذاردن فراتر رفتن: چو از نامداران بپالود خوی که سنگ از سرچاه ننهادیی... (شا. لغ)، پاگذاشتن مستقرشدن: بهر تختگاهی که بنهاد پی نگهداشت آیین شاهان کی. (نظامی)

فرهنگ لغت هوشیار